«Գյումրին անհեռատես քաղաքականության ընդամենը մի մասն է»

Գյումրու «Ֆանտաններ» կոչվող տնակային թաղամասում համերգով հանդես եկավ աշխարհահռչակ ջազ դաշնակահար, գյումրեցի ՏԻԳՐԱՆ ՀԱՄԱՍՅԱՆԸ` միանալով լուսանկարիչ ՀԱՅԿ ԲԱՐՍԵՂՅԱՆԻ բարեգործական միջոցառումների ծրագրին:
«SOS Գյումրի» նախաձեռնության անդամ, լրագրող ԱՐԵՆ ՄԿՐՏՉՅԱՆԸ մեզ հետ զրույցում ասաց, որ Հայկ Բարսեղյանը շուրջ մեկ ամիս առաջ բրիտանական Crowdfunder կայքում հաշվեհամար է բացել` գյումրեցի 13 անօթևան ընտանիք բնակարանով ապահովելու նպատակով: Հայկին միացել են տարբեր անձինք` տարաբնույթ նախաձեռնություններով, և կազմվել է բարեգործական միջոցառումների համալիր ծրագիր: Արենի առաջարկով` մարտի 19-ին բարեգործական աճուրդ է անցկացվելու, վաճառվելու են մարզաշխարհի ներկայացուցիչների և հայտնի այլ անձանց նվիրաբերած խորհրդանշական իրերը: Երբ Տիգրան Համասյանին տեղեկացրել են աճուրդի մասին, նա սկզբում առաջարկել է իր վերնաշապիկը, ապա առաջարկել է համերգ տալ, որը մեծ ուրախությամբ ընդունվել է: Արեն Մկրտչյանը նշեց, որ Գյումրիում մոտ 3000 անօթևան ընտանիք կա, իրենց նպատակը ոչ միայն 13 ընտանիքը բնակարանով ապահովելն է, այլև պատկան մարմինների և բարերարների ուշադրությունը խնդրին սևեռելը:
Տիգրան Համասյանի համերգը տեղի ունեցավ Գյումրու ամենաաղքատ թաղամասի ժամանակավոր կացարաններից մեկում: Համերգից առաջ ու հետո քննարկումները չեն դադարում: Սիրված երաժշտին ուղղված հիացական խոսքերին գումարվում են զարմանքն ու վրդովմունքը: Երկրաշարժից 27 տարի անց «Ֆանտաններ» թաղամասը մայրաքաղաքից ու այլ մարզերից ժամանած հյուրերին տխուր հայտնության պես է ներկայանում` լքված, անբարեկարգ ու անմխիթար:
Թեմայի շուրջ զրուցեցինք նաև ամերիկաբնակ երգահան, ծնունդով գյումրեցի ԱՐՄԵՆ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆԻ հետ: «Ինչպիսի՞ն էր Գյումրին մինչ երկրաշարժը և ինչպիսի՞ն է այսօր` երկրաշարժից 27 տարի անց». մեր առաջին հարցն այսպիսին էր: «Մինչ երկրաշարժը իր ներքին կոլորիտով, տեսակով, նիստուկացով շատ ամուր և ինքնատիպ քաղաք էր: Ես կխոսեմ Լենինականի մասին: Գյումրի անվանումը չեմ սիրում: Քաղաքային միջավայրի, կարևորության զգացողություն կար ու հպարտություն, որ լենինականցի ես: Անցյալ տարի ծննդավայրումս եղա ու տպավորություն կար, որ երկրաշարժը շարունակվում է, թեև գյումրեցին փորձում է պահել իրեն այնպես, ինչպես նախկինում էր: Բայց սակավամարդ է քաղաքը, դատարկված, արևամուտից հետո թվում է` միանգամից վերջանում է այստեղ կյանքը»,- ասաց Արմեն Մովսիսյանը, նշելով, որ ամռանը, երեկոյան ժամերին մի քանի կենտրոնական փողոցներում միայն կարելի է աշխուժություն նկատել` ծննդավայր ժամանած գյումրեցիների, զբոսաշրջիկների ներկայությամբ պայմանավորված:
«Հայաստանը միայն Երևանը չէ, Հայաստանը մեր ամբողջ հայրենիքն է` սահմանամերձ գյուղերով, որոնք և ապահովում են մեր լինելությունը: Բավականին տխուր առօրյայով, գերկենտրոնացած մայրաքաղաք ունենալը վտանգավոր ու անհեռատես քաղաքականություն է: Գյումրին այդ անհեռատես քաղաքականության ընդամենը մի մասն է»:
Տիգրան Համասյանի համերգը ինչո՞ւ այսպիսի լայն արձագանք գտավ, երբ բազմաթիվ են բարեգործական միջոցառումները: Մեր այս հարցին ի պատասխան երգահանն ասաց, որ երբ իշխանավորներն ինչ-որ բան չեն անում, չի նշանակում, որ պիտի լվանանք մեր ձեռքերն ու մի կողմ քաշվենք: Ըստ նրա` շատերն են պատրաստ նեցուկ կանգնելու նման միջոցառումներին. «Մենք անհոգի չենք, սիրում ենք մեր երկիրը, ցավում ենք այս երկրի համար: Աղետի գոտու անօթևան ընտանիքները մեր ցավի մի մասն են: Իրականում մեր միջից չի վերացել մարդկայինը, մեր տեսակին հատուկ կամեցողությունը: Դա ինձ և՛ ուրախացնում է, և՛ հուզում, և՛ հուսադրում, որ ամեն ինչ վերջացած չէ»:
Երբ պաշտոնական տվյալներին ես նայում, թվում է` վերջնական լուծում է տրվել երկրաշարժից անօթևան մնացած ընտանիքները բնակարաններով ապահովելու խնդրին: Ավելին, բնակելի շենքերն ու տներն ավելի շատ են, քան եղել են մինչև երկրաշարժը: Տրամաբանակա՞ն է աղետի գոտի հասկացությունը` երկրաշարժից այսքան տարի անց:
Անդրադառնալով մեր այս դիտարկմանը` Արմեն Մովսիսյանն ասաց, որ մեր պաշտոնյաների հնչեցրած թվերը մի քիչ տարօրինակ են, հավանաբար նրանք հանրահաշվի գաղտնի կանոնների են տիրապետում. «Այդ դեպքում գուցե բացատրեն, թե ինչո՞ւ է այդքան մարդ անօթևան ու կարիքավոր: Ինչպե՞ս են առհասարակ հաշվարկ կատարում, օրինակ, պարզելու համար, թե քանի՞ մարդ է ապրում երկրում, քանի՞սն են արտագաղթում: Ինձ էլ է հետաքրքիր իրենց պատասխանը, բայց վախենում եմ, որ էլի կկեղծեն` մեղանչելով ճշմարտության դեմ»:

Բարեգործական համերգներ, տարատեսակ միջոցառումներ կազմակերպվում են աշխարհի բոլոր երկրներում: Ինքնին նման ակցիաները դրական են: Արմեն Մովսիսյանի երաժշտական ստուդիայի սաների հաշվետու համերգից գոյացած հասույթը նույնպես ուղղվում է բարեգործական նպատակների: Սակայն Համասյանի համերգը անհարկի քննարկումներից էլ զերծ չմնաց, քաջալերման խոսքերը երբեմն ուղղակի վիրավորում են հպարտ գյումրեցիներին` սրելով գյումրեցի-երևանցի հակամարտությունը:
«Չկան գյումրեցի, երևանցի հասկացություններ: Նույն հոգեբանությամբ տարանջատում են Հայաստանն ու Արցախը, մայրաքաղաքն ու սահմանամերձ գոտիները: ՈՒ դրանից մենք տուժում ենք, ոչ թե շահում: Անլուրջ, մակերեսային խոսակցություններ են: Այսօր Տիգրանը բարի գործ արեց, ցույց տվեց, որ մի սերմ ցանելով շատ առողջ մի քանի տերև է աճում, որից հետո էլի նոր սերմեր են լինելու: Ինչո՞ւ չանենք, ինչո՞ւ մեկս մյուսին ձեռք չմեկնենք,- ասաց զրուցակիցս, որի խոսքով` եթե անօթևան ընտանիքներ չունենայինք, բարեկեցիկ երկրում ապրեինք, գումարը կուղղեինք բնության պաշտպանությանը։ - Շատ բան կա անելու, ինչո՞ւ չանենք, անպայման կգտնվի կետ, որտեղ կարելի է ուղղել օգնությունը: Մենք շռայլ ազգ ենք, պարզապես այնպիսի վիճակում ենք հայտնվել, որ դեռ փորձում ենք մեր ներքին խոցերն ու ցավերը բուժել: Բայց եթե փորձում ենք բուժել, դա միայն գովելի է, քաջալերելի: Ես հպարտությամբ ու մեծ ոգևորությամբ եմ հետևում նման միջոցառումներին»:
Համերգի կազմակերպիչ Հայկ Բարսեղյանը Արմեն Մովսիսյանի քրոջ տղան է: Հետաքրքրվեցի` որևէ կերպ մասնակցելո՞ւ է երգահանը բարեգործական միջոցառումների:
«Ինչո՞ւ ոչ, բայց չեմ ուզում բարձրաձայնել»,- եղավ պատասխանը:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ